Begin juli vinden wij in onze inbox een bericht van Willem, Rotterdammer en honkbalfan. Watertandend heeft hij naar de London Series gekeken en is daarom in de pen gekropen. Lees en droom mee over Major League-wedstrijden waar de crème de la crème van het honkbal toneel hun kunsten vertonen, gewoon in Rotterdam.

Ingezonden

Met de inaugurale MLB London Series net achter me vraag ik me oprecht af of een Wereldstad als Londen deze sport wel eer aan doet. En of er niet één kandidaat veel en veel beter is.

Bij de zoektocht naar een antwoord op de vraag waarom de Major League Baseball (MLB) Rotterdam aan moet doen, kwam al snel naar voren waarom ik de sport zo mooi vind: de objectiviteit van kille statistieken die de honkbalsport haar diepgang geeft, gaat niet gepaard met het subjectieve karakter van een “American Dream”. Maar liggen droom en realiteit wel zo ver van elkaar?

Major League Baseball (MLB) naar Europa

Waarom wil de MLB zo nodig naar Europa? De korte versie is dat de grootste naam binnen het hedendaagse honkbal, de Yankees uit New York en de eeuwige rivaal, de Red Sox uit Boston, hebben besloten dit te moeten doen en de bond als geheel is gevolgd. Ook al weet je niks van honkbal, de Yankees kent iedereen. Zoals het nummer “Empire State of Mind” dit mooi verwoordt: “ I made the Yankee hat more famous, than Yankee can”. De prestaties van het team worden niet meer gemeten aan de hand van resultaten op het veld, maar aan financiële resultaten. En een blik op de Forbes-lijst van 50 meest waardevolle sport verenigingen leert dat de New York Yankees inmiddels zijn ingehaald door drie voetbalclubs; Real Madrid, Manchester United en FC Barcelona.

De Yankees groeien nog wel in waarde, de voetbalclubs groeien gewoon harder. Een mogelijke oorzaak hiervan kan worden gevonden in de complexiteit van de sport ten aanzien van bijvoorbeeld voetbal. Daarnaast is er bij honkbal een gebrek aan grensoverschreidende supersterren. Messi is meer dan de club, mogelijk zelfs meer dan de sport  die hij vertegenwoordigd. Hij zal naar alle waarschijnlijkheid tot ver na zijn absolute top bij de club blijven. Dit is iets dat in Amerikaanse sporten traditioneel veel minder voorkomt.

Anders dan de vrije marktwerking in de rest van de Amerikaanse maatschappij, is het al jaren gebruikelijk om in de sport iedereen een gelijke kans op de titel te geven. In de ene sport wordt dit geregeld door een zogenaamde draft, waarbij de slechtste ploeg van vorig jaar de eerste keus krijgt uit de nieuwe lichting talenten. In andere sporten, met name in het honkbal, wordt naast de zogenaamde draft ook gebruik gemaakt van een “salary cap”, een club die opereert in een grote markt en daarmee een veel groter budget kan genereren, krijgt die vrijheid niet. Ofschoon dit wel steeds creatiever wordt ingevuld door de eigenaren is het belang van het team groter dan dat van de individuele speler, superster of niet, niemand is werkelijk onaantastbaar.

Gevecht om de fans in Londen

Kan een ploeg uit het land van “The American Dream” het over zijn kant laten gaan dat drie “soccer” ploegen ze voorbijstreven? Nee, het “Niet lullen, maar poetsen” is niet enkel voorbehouden aan de Rotterdammer. Dus in New York  – zo is het verhaal – zijn de Yankees hun aartsrivaal, de Boston Red Sox, eens gaan polsen om een serie wedstrijden in Europa te spelen.

En laat de eigenaar van de Red Sox daar nou net wel oren naar hebben. De Fenway Sports Group (FSG) is naast eigenaar van de “Sox”  ook eigenaar van de meest recente Champions League-winnaar, Liverpool. De mogelijkheid om nog een merk – excuses, team – in Europa aan de man te brengen, en dat met de hulp van de historisch grootste rivaal is te mooi om onbenut te laten. En zo geschiedde. Het marketingapparaat begon te draaien en alle incubatie-issues die de National Football League (NFL) had om American Football te vermarkten in Europa ten spijt, moest dit evenement er snel komen. De commercie prevaleert, de honkbalfans smulden en het brede publiek weet eigenlijk niet zo goed wat ze met deze wedstrijden aan moeten.

De keus om de eerste serie in Londen te houden is niet meer dan logisch. Naast taal, tijdzone, ligging en infrastructuur is Londen ook al gastheer van de NFL en de NBA, twee sporten met een groeiend marktaandeel in Engeland. En mocht de initiële belangstelling tegenvallen, dan heeft Londen als culturele metropool voldoende aantrekkingskracht om twijfelaars over de streep te trekken. Een unieke gelegenheid in een unieke stad moet garant staan voor ticketverkoop.

En dat laatste bleek nodig ook, want de Brit zelf loopt niet warm voor honkbal, in heel Londen is er geen fatsoenlijk amateurveld te vinden, laat staan dat er een professionele wedstrijd van de deze omvang georganiseerd kan worden. Tijdens de Olympische Spelen van 2012 was honkbal geen onderdeel van het programma meer, het enige alternatief is een (voetbal)stadion transformeren. De Londoner houdt wel van een (sport)evenement en is ook niet te beroerd te betalen in een toch al dure stad. Maar naast een overschot aan opties (World Cup Cricket was in hetzelfde weekend bezig) was de beschikbaarheid van kaartjes behoorlijk onduidelijk door inmenging van dubieuze praktijken van ticketbureaus en aanverwante organisaties. Resultaat: een overschot aan beschikbare kaartjes een week voor de eerste worp.

En hoewel er van een succes wordt gesproken en er volgend jaar weer een weekend in juni in Londen wordt georganiseerd, is de hoogste baas bij de MLB openlijk op zoek naar alternatieven in Europa. En om alle redenen die Londen (on)geschikt maken als gastheer, is Rotterdam de ideale kandidaat. Elk argument vóór het houden van deze wedstrijden in Londen kan succesvol worden geprojecteerd op Rotterdam. En op elk argument tegen Londen kan vóór Rotterdam een pasklaar “ja-toch-niet-dan” worden gegeven.

Het Rotterdamse alternatief

Rotterdam doet wat betreft ligging niet onder voor Londen, sterker: ik durf te betwisten dat de bereikbaarheid vele malen beter is. Voor de intercontinentale reiziger zal het om het even zijn, voor de Europese toeschouwers is het in ieder geval eenvoudiger te bereiken. Verblijf is zonder enige twijfel beter betaalbaar, zelfs als de schaarste de uitbaters noopt een hoger tarief te vragen, dan zijn er in de directe omgeving, dan wel Randstad of zelfs in Londen voldoende alternatieven voorhanden.

Mocht de Rotterdamse architectuur, cultuur en het avontuur een overdaad aan prikkeling geven, dan kan de bezoeker altijd nog uitwijken naar het op 40 minuten gelegen Amsterdam. Anders dan Londen heeft Rotterdam wel degelijk een sterke band met honkbal. Het Rotterdamse Neptunus is recordkampioen van Nederland en heeft de meeste Europese honkbaltitels van deze eeuw. Nederlands meest bekende honkballer, Robert Eenhoorn, is al jarenlang ambassadeur van allerhande verenigingen en (sport)evenementen in Rotterdam, is bondscoach geweest van het nationale team en boven alles, op en top Rotterdammer. Niet geheel onverwacht wordt hij in de (landelijke) pers genoemd als CEO van Feyenoord. Elke twee jaar wordt het internationale World Port Tournament in Rotterdam gehouden op het terrein van Neptunus. En zo zijn er nog wel een paar duidelijke links te leggen tussen de sport en Nederland in het algemeen, en Rotterdam in het bijzonder. Niet enkel is de sportieve link te leggen, ook het plaatje eromheen klopt.

Wat te doen qua accommodatie

Haalbaar is het dus, maar moeten we het willen? In feite kan ik als grootste bezwaar het benodigde stadion aanmerken. Neptunus biedt ongeveer 2700 plaatsen. Dat uitbreiden’ naar een capaciteit van 40.000, misschien wel 60.000 plaatsen roept beelden op van het voor het WK voetbal 1990 gebouwde San Nicola in Bari. Een basalten schotel met ruimte voor 50.000 mensen, waar de lokale voetbaltrots met een gemiddelde van 15.000 toeschouwers een bescheidener onderkomen beter was geweest. Voor gemeente, vereniging en alle andere betrokkenen een potentiële strop. Daarnaast liggen de woorden ‘nieuw stadion’ in Rotterdam gevoelig. Toch moeten we het doen.

De locatie op en om het huidige Neptunus-terrein leent zich hier uitstekend voor, de bestaande infrastructuur is eenvoudig op te schalen, wat ten goede komt aan de algehele bereikbaarheid van dit deel van Rotterdam. De werkgelegenheid rondom dit project neemt exponentieel toe en de voorgestelde gebiedsverbeteringen geven dit deel van de stad een stimulans op sociaal en economisch vlak.

Daarnaast is er de indeling van een honkbalstadion, de impact op de horizon is lager, de benodigde ruimte om het stadion heen is kleiner en grote delen kunnen multifunctioneel worden ingezet, waarmee de mogelijkheid op leegstand na een groot evenement kan worden voorkomen.

Een van de lessen uit Londen is dat de capaciteit van een stadion kan worden opgeschaald wanneer er gebruik gemaakt wordt van tijdelijke zitplaatsen. Daarnaast is het bij honkbal anders dan bij het voetbal dat we in Nederland gewend zijn, niet gebruikelijk voor een toeschouwer om gedurende de hele wedstrijd op zijn of haar plaats te blijven, het spel ligt tussen de innings vaak even stil en een wedstrijd heeft over het algemeen negen innings. Dit biedt de mogelijkheid om in een ontwerp gebruik te maken van (groen)voorzieningen rondom het beoogde stadion, tussen de innings door naar (bijvoorbeeld) een satelliet van de Diergaarde op het terrein toe? Waarom niet? Verdere ontwikkeling van de sportverenigingen in het omliggende Roel Langerakpark? Zou goed aansluiten en geeft sport in dit deel van Rotterdam een boost. Allemaal mogelijkheden die ook buiten wedstrijddagen van toegevoegde waarde zijn en daardoor mogelijk bedrijven aanspreekt om zich in dit deel van Rotterdam te vestigen.

Kan deze droom werkelijkheid worden?

Een permanente opschaling hoeft niet te betekenen: naar Amerikaans model een multifunctioneel stadion met een capaciteit van tenminste 40.000 stoelen uit de grond stampen. Met 25.000 plekken en ruimte voor voldoende tijdelijke tribunes kan ook veel, daarnaast biedt het flexibiliteit voor gebruik van het stadion voor evenementen van een andere aard.

Tenslotte kan men op den duur gaan dromen over meerdere wedstrijden per seizoen, komt er in 2021 ook weer een World Baseball Classic aan waar Rotterdam zich als gastheer kan profileren en is vanaf 2020 honkbal weer Olympisch.

Is Rotterdam niet een beetje te klein om op deze schaal te dromen? Met de Nederlandse Grand Prix van de Formule 1 strijken er volgend jaar naar verwachting  250.000 mensen neer in een gemeente met één toegangsweg, om op een stuk Duin voor € 140 de neus naar het Formule 1 circus te kijken dat haar rondjes rijdt op een piste uit de jaren zeventig. En dan heb je niet eens een hot dog.